I. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 (BMR) w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych.
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016R1011&from=PL
Rozporządzenie BMR wprowadza normy prawne funkcjonowania i stosowania wskaźników obowiązujące od 1 stycznia 2018 (z przejściowymi w pewnych obszarach do 1 stycznia 2021). Nakłada odpowiedzialność na podmioty i osoby uczestniczące w procesie tworzenia i stosowania wskaźników finansowych. Wprowadza obowiązek posiadania procedur i wskaźników alternatywnych na wypadek, gdyby dotychczas stosowane wskaźniki przestały istnieć (art. 28.2).
II. Standardy Regulacyjne i Techniczne (RTS – Regulatory Technical Standards).
https://www.esma.europa.eu/policy-rules/benchmarks
Rozporządzenia ESMA - European Securities and Markets Authority, w sprawie benchmarków, akty wykonawcze dla administratorów wskaźników, dla zapewnienia dokładność i integralność wskaźników (regulacyjne standardy techniczne (RTS) i wykonawcze standardy techniczne (ITS).
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Wymogi regulacyjne wynikające z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 1011/2016 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych (dalej zwane ‘Rozporządzeniem’).
Od dnia 1 stycznia 2018 w pełni obowiązują przepisy Rozporządzenia. Dokument ten ustanawia standardy obliczania, publikowania oraz stosowania wskaźników w instrumentach finansowych. Wejście Rozporządzenia w życie zapoczątkowało procesy dostosowawcze po stronie administratorów wskaźników takich jak LIBOR, EURIBOR i WIBOR.
Rozporządzenie rozpoczyna również znacznie głębszą zmianę dotychczasowych standardów obliczania i publikacji indeksów. Proces, w którym nie było standardów odpowiedzialności, reprezentatywności, obiektywności zmienia się na taki, w którym funkcja administratora podlega regulacjom i nadzorowi a użytkownicy otrzymują produkt o jakości weryfikowanej wielowymiarowo.
Rozporządzenie dotyczy między innymi banków, funduszy inwestycyjnych i firm leasingowych. Rozporządzenie UE, wytyczne IOSCO oraz rekomendacje FSB powodują konieczność wypracowania nowych indeksów, zgodnych z zaleceniami regulatorów, a więc obiektywnie odzwierciedlających stan rynków.
Jednym z wymogów Rozporządzenia wskazanym w art. 28 jest konieczność posiadania przez podmioty nadzorowane rzetelnych planów na okoliczność zaprzestania publikacji dotychczas używanych wskaźników. Plany takie powinny wskazywać indeksy alternatywne i powinny być uwzględnione w umowach z klientami.
Rozporządzenie nakłada obowiązek, aby indeksy były powiązane z rynkiem, którego dotyczą, były odporne na manipulacje oraz reprezentatywne. W związku z tym rozpoczął się proces dostosowawczy w zakresie indeksów takich jak EURIBOR, WIBOR. Już teraz przewiduje się, że niektóre z indeksów nie będą mogły być stosowane w umowach z klientami od 2020 lub 2021 roku (LIBOR, EONIA).
Wymogi regulacyjne wynikające z Ustawy z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami.
W roku 2017 została przyjęta ustawa o kredycie hipotecznym, która uwzględnia tryb oprocentowania kredytu hipotecznego wg zmiennej stopy procentowej, przy zastosowaniu wskaźnika referencyjnego. Ustawa wprowadziła wymóg zapewnienia zgodności wskaźnika referencyjnego z wymogami rozporządzenia BMR (Art. 4 ust 28).
Ustawa wprowadziła wymogi związane z postępowaniem kredytodawcy oraz pośrednika/agenta kredytu hipotecznego (Art. 10), którzy są obowiązani m.in. udostępniać konsumentowi, w każdym czasie, na trwałym nośniku lub w postaci elektronicznej, precyzyjne i zrozumiałe informacje ogólne dotyczące umowy o kredyt hipoteczny, obejmujące co najmniej […] wskaźnik referencyjny – nazwy wskaźników referencyjnych i ich administratorów.
Z punktu widzenia ochrony interesów konsumenta zwraca uwagę Art. 32.1, który w przypadku, gdy umowa dotyczy kredytu hipotecznego ze zmienną stopą oprocentowania, wymaga, aby wskaźniki referencyjne wykorzystywane do obliczenia stopy oprocentowania kredytu hipotecznego były zrozumiałe, dostępne, obiektywne i możliwe do zweryfikowania przez strony umowy.
Dane historyczne dotyczące wskaźników referencyjnych, powinny być przechowywane przez kredytodawców, pośredników kredytowych oraz agentów co najmniej przez okres obowiązywania umowy o kredyt hipoteczny.
ESMA Questions and Answers On the Benchmarks Regulation:
https://www.esma.europa.eu/sites/default/files/library/esma70-145-114_qas_on_bmr.pdf
IOSCO Statement on Matters to Consider in the Use of Financial Benchmarks: https://www.iosco.org/library/pubdocs/pdf/IOSCOPD589.pdf
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Pełny dokument jest dostępny pod adresem:
International Organization of Securities Commissions, Principles for Financial Benchmarks - Final Report, July 2013
Financial Stability Board, Reforming Major Interest Rate Benchmarks, 22 of July 2014 i późniejsze raporty (‘Progress Reports’)
O ile kilka lat temu taka okoliczność mogła wydawać się teoretyczna, to po komentarzu szefa Financial Conduct Authority z lipca 2017 r. stało się jasne, że taka ewentualność może mieć miejsce i to nie tylko w odniesieniu do wskaźnika LIBOR. Tekst i komentarz redakcji Bloomberg jest dostępny pod adresem:
Pokrycie ryzyka zaprzestania publikacji dotychczas używanych wskaźników to również wymóg Rekomendacji M